درماندگی آموخته شده
درماندگی آموخته شده یا ناتوانی آموخته شده، پایه و اساس بسیاری از مباحث مربوط به روانشناسی را در برمیگیرد و میتواند بسیاری از رفتارهای بشر را که به نظر عجیب و نامطلوب است؛ تعریف کند. با درک موضوع ناتوانی آموخته شده، میتوانید دلیل بسیاری از شکستها و ناراحتیهای خود را ریشهیابی کرده و از تأثیرات منفی آن روی زندگی خود جلوگیری کنید. حدود نیمقرن پیش، این موضع به وسیله آزمایشها و پژوهشهایی عجیب کشف شد. در ادامه این مطلب میخواهیم با تعاریف، ویژگیها و راهکارهای مقابله با درماندگی آموخته شده، اطلاعات مفیدی به شما ارائه کنیم.
درماندگی آموخته شده چیست؟
درماندگی آموخته شده که ترجمهشده learned helplessness است، هم در بزرگسالان، هم در کودکان و هم در حیوانات وجود دارد. وقتی کسی درگیر این موضوع میشود، ناراحتی و دردی را تجربه میکند و با اینکه برای رهایی از آن تلاش میکند، ولی در نهایت شکست میخورد و باور میکند شکست خوردن در سرنوشت اوست و او راه گریزی از این شکستها ندارد. درواقع بعد از چند شکست فرد شرطی میشود و به همین دلیل برای رهایی از این شرایط هیچ تلاشی نکرده و حتی اگر فرصتی سر راه او قرار بگیرد، به آن بیاعتنایی میکند.
باور شکست، وقتی در فرد ایجاد میشود که یک یا چندین بار در یک زمینه خاص، شکست را تجربه کند. در چنین شرایطی فرد ناامید و تسلیم سرنوشت شده و به تلاش کردن ادامه نمیدهد. به طور خلاصه وقتی یک انسان یا حیوان به این باور غلط میرسد که هیچ کنترلی روی اتفاقات اطرافش ندارد، دچار افسردگی و بیانگیزگی میشود.
جهت درخواست مشاوره و کوچینگ خصوصی با استاد وحید کریمی لطفا فرم زیر را به صورت کامل تکمیل نمایید و سپس منتظر تماس کارشناسان ما باشید.
"*" indicates required fields
اثبات درماندگی آموخته شده
در اوایل دهه هفتاد میلادی، یک آزمایش بر پایه تئوری ناتوانی آموختهشده انجام شد. امروز این آزمایش، از نظر بسیاری از ما، یک آزمایش غیرانسانی است ولی در آن زمان چنین آزمایشهایی مرسوم بوده و البته از دانشی که برای بشریت به ارمغان آورده نیز نمیتوان چشمپوشی کرد.
مارتین سلیگمن و استیون مایر یک آزمایش برای بررسی این موضوع طراحی کردند که باید روی سگها اجرا میشد. آنها سه سگ را مورد آزمایش قرار دادند. سگ اول اگر به طرف اتاقک دیگر جعبه میپرید، یا کلید قرمز را فشار میداد، شوک الکتریکی قطع میشد.
این سگ هرگاه با شوک مواجه میشد؛ خود را نجات میداد. سگ دوم را در جعبهای قرار دادند که اگر به او شوک داده میشد و به آن سوی جعبه میپرید، شوک الکتریکی همچنان برقرار بود.
بعد از مدتی شوک یکی از اتاقکها قطع شده بود ولی سگ برای رهایی هیچ کاری نمیکرد و باوجود شوک روی زمین خوابیده بود و آن را تحمل میکرد. سلیگمن این حالت را درماندگی آموخته شده نامید.
پس از این آزمایش،آزمایشهای دیگری هم صورت گرفت تا تأثیر غمانگیز عدم توانایی در کنترل شرایط نامطلوب را توضیح دهد.
به طور مثال گروهی از انسانها را در محیطی که سروصدای زیادی وجود داشت قرار دادند، تعدادی از آنها میتوانستند با زدن دکمهای از سروصدا خلاص شوند اما برای گروه دوم راه چارهای وجود نداشت. بسیاری از افراد گروه اول به خود زحمت زدن آن دکمه را ندادند ولی عملکرد خیلی بهتری نسبت به گروه دوم داشتند؛ زیرا میدانستند هر وقت بخواهند میتوانند از سروصدا خلاص شوند و کنترل شرایط نامطلوب را به دست داشتند. تمامی این آزمایشها نشان داد، ناتوانی آموخته شده در انسانها و حیوانات، ممکن است به وجود بیاید؛ اما باوری که در چنین موقعیتی در ذهن فرد ایجاد میشود، در نود درصد مواقع غیرواقعی است و فرد را دچار رنج، افسردگی و ناامیدی میکند.
علائم درماندگی آموخته شده
افرادی که در شرایط درماندگی آموخته شده قرارگرفتهاند، دارای علائمی هستند که اگر آن علائم را بدانید، بهتر میتوانید افرادی که درگیر این مشکل هستند را بشناسید و به آنها کمک کنید. حتی اگر خودتان این علائم را دارید، دنبال آن تجربه نامطلوب بگردید و ببینید آیا واقع هیچ راهی برای پیروزی وجود نداشت؟ پاسخ من به شما این است که، راههای بسیار زیادی برای موفق شدن وجود دارد که امتحان نکردید، چراکه در تجربیات اول خود شکستخوردهاید. این علائم عبارتاند از:
- عدم درخواست کمک: این افراد عموماً برای رهایی از وضعیت نامطلوبشان از کسی درخواست کمک نمیکنند.
- ناامیدی: احساس ناامیدی در این افراد بسیار پررنگ است و بهسادگی برطرف نمیشود.
- تسلیم سرنوشت: این افراد تسلیم شرایط موجود میشوند و به سرنوشت از پیش نوشتهشده و غیرقابل تغییر باور دارند.
- تلاش نکردن: این افراد برای هیچ کاری تلاش نمیکنند و نسبت به خیلی چیزها بیتفاوت هستند.
- اهمالکاری: چنین افرادی، کارهای خود را به تعویق میاندازند و بیشتر اوقات اصلاً آنها را انجام نمیدهند.
- نبود عزتنفس: به دلیل باور شکست و نبود انگیزه، روز به روز عزتنفسشان کاهش پیدا میکند.
دیدن ویدئوهای مرتبط با خودانتقادی و تحول درون
برای دیدن ویدئوهای مرتبط با خودانتقادی و تحول درون (دوره آموزشی غول درون) میتوانید از طریق لینک بالا وارد صفحه آپارات آکادمی استاد کریمی شوید!
راهکارهایی برای غلبه بر درماندگی آموخته شده
برای رهایی از درماندگی آموختهشده، راهکارهایی وجود دارد که باید برای خود به اجرا در بیاورید؛ اما اگر بتوانید از شخص دیگری کمک بگیرید، نتیجه سریعتر اتفاق میافتد. این راهکارها عبارتاند از:
- با افکار منفی خود مبارزه کنید: هرگاه افکار منفی به ذهن شما حمله کردند، خود را با فعالیتهای مفیدی که از انجام آنها لذت میبرید مشغول کنید.
- کشف ریشههای ناتوانی آموختهشده: اگر خودتان نمیتوانید، از یک متخصص کمک بگیرید تا دلایل اصلی این موضوع را پیدا کنید.
- رفتار مثبت به جای رفتار منفی: رفتارهای منفی خود را پیدا کنید و روی یک کاغذ بنویسید و برای هرکدام از آنها یک جایگزین مثبت در نظر بگیرید و بنویسید. در نهایت سعی کنید به جای هرکدام از رفتارهای منفی، مثبتها را به اجرا درآورید.
- تقویت عزتنفس: روی عزتنفس خود کار کنید. برای افزایش عزتنفس خود میتوانید در دوره غول درون استاد وحید کریمی شرکت کنید.
- تعیین اهداف بزرگ: برای خود اهداف بزرگ و شفافی تعیین کنید. وقتی شما یک هدف مشخص و شفاف داشته باشید، انگیزه برای تلاش کردن را نیز خواهی داشت.
- تشویق و حمایت: در مسیر رسیدن به هدف، اهداف کوچکتر زیادی وجود دارند که باید آنها را به دست بیاورید تا به هدف اصلی برسید. برای دستیابی به هرکدام از این اهداف کوچک، خود را تشویق کنید و برای خود یک جشن کوچک بگیرید.
- هوشیاری و آگاهی نسبت به موقعیت فعلی: شما باید همواره نسبت به موقعیتی که در آن قرار گرفتهاید، هشیار عمل کنید تا واکنشها و تصمیمگیریهای درستی داشته باشید.
پیشگیری از درماندگی آموخته شده
برای اینکه از درماندگی آموختهشده پیشگیری کنید باید عزتنفس خود را بالا نگهدارید، در این صورت هیچ شکستی نمیتواند شما را از پا در بیاورد. برای اینکه بتوانید عزتنفس خود را تقویت کنید میتوانید با شماره های
09364190614–09391552537–09936330898
تماس بگیرید و در دوره غول درون استاد وحید کریمی شرکت کنید تا به یک شخصیت کاریزماتیک تبدیل شوید.
دوست عزیز مشاوره نیاز داری؟
همین فرم را پر کن تا سریع با شما تماس داشته باشیم.
"*" indicates required fields
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.